Adviezen vanuit de Bijbel

Als de gemeente een theater wordt

De vraag die ons nog wel eens gesteld wordt is, "hoever moeten christenen zich aanpassen aan de tijd waar in ze leven?" Onze hele cultuur en samenleving is de laatste jaren in een sneltreinvaart veranderd en dat heeft natuurlijk ook invloed op christenen. De nieuwe tijd dringt zich aan ons op via de media, door digitalisering, informatisering en robotisering. Via al of niet gemanipuleerde beeldvorming, tendentieuze teksten, indringende reclame slogans, worden we elke dag met de moderne nieuwe tijd geconfronteerd. Maar dat is de wereld, maar wat nu als ook je kerk of gemeente een theater wordt, kan dat zomaar.

Niemand kan eromheen dat de jarenlange traditionele manier van kerk zijn, in de wereld om ons heen al sterk is afgenomen. Traditionele christenen worden ook in ons land steeds meer een minderheid. Natuurlijk is een te strak vasthouden aan ouderwijze systemen beslist een verloren zaak. Op een dag zal de nieuwe generatie de plaats van de ouderen innemen en zij denken absoluut veel meer in de richting van de z.g. digitale snelweg. Als je niet snel mee veranderd als kerk of gemeente, zul je al heel snel zelf tot die traditionele minderheid gaan behoren.

Liederen en muziek veranderen.
Natuurlijk is niet alles verkeerd en zijn er zeker ook veel dingen, die meer eigentijds, moderner worden en die een grotere zegen zijn voor veel mensen. Het is bijvoorbeeld beslist een zegen dat de liederen die we zingen, vernieuwend en frisser zijn. Je kunt nu eenmaal niet maar blijven bij de oude traditionele liederen, met teksten die niet meer begrepen worden vanwege het soms oud taal gebruik en melodieën die niet meer aanspreken. In die zin is het geen probleem om mee te veranderen, of juist goed, het kan zelfs niet anders, hoe moeilijk ouderen het daar soms ook mee hebben.

De vraag is natuurlijk altijd, waar ligt de grens, wat is nog acceptabel voor een christen, er is natuurlijk ook een gevaar. Jongemensen zijn vaak beïnvloedbaar en laten zich gemakkelijk uren vermaken met Youtube, games, vlotte dynamische muziek, snelle flitsende shows, concerten waar je vooral helemaal uit je dak kunt gaan etc... We moeten natuurlijk wel oppassen, dat we niet wereldgelijkvormig worden. Rom.12:2 zegt: "U moet niet gelijkvormig aan deze wereld worden, maar veranderen door uw gezindheid te vernieuwen, om zo te ontdekken wat God van u wil en wat goed, volmaakt en hem welgevallig is". In ieder geval moet het in onze liederen wel altijd gaan om de aanbidding van Jezus en niet om zoveel mogelijk te kunnen feesten. Daarbij mogen we zeker wel uitbundig en blij zijn, maar heiligheid moet er ook zijn. Hierover straks meer in dit artikel. Overigens, een kind van God welke vervuld is met de heilige Geest, zal heel precies weten waar de grens ligt. Gods Geest zal het hem of haar bekend maken.

Televisie kerken.
Ook de kerk en de manier waarop geestelijke leiders het evangelie brengen, zijn onder de invloed gekomen van deze cultuuromslag. In de toekomst zullen vooral de televisie dominees het steeds beter doen, ze komen immers rechtstreeks de huiskamer binnen en maken het de kijkers gemakkelijk. Het is nu eenmaal zo dat in een maatschappij waarin man en vrouw moeten werken om aan alle wensen van het gezin te voldoen, er minder tijd overblijft voor ontspanning. Dan kan het gemakkelijk zijn als men op zondag niet meer naar de kerk hoeft, want men kan de kerkdienst direct in de huiskamer meebeleven. Het is alleen beslist een verarming wanneer christenen niet meer de behoefte zouden hebben om samen te komen en met 'elkaar' hun geloof te beleven. De Bijbel zegt ook dat we de onderlinge bijeenkomsten niet moeten verzuimen en dat we elkaar moeten aanmoedigen dat niet te doen (Hebr.10:25).

Televisie kerken kunnen natuurlijk ook een grote zegen zijn voor mensen die b.v. bedlegerig zijn of in de gevangenis zitten, of op andere wijze niet meer instaat zijn naar een samenkomst toe te gaan. Maar het heeft ook en andere kant. In toenemende mate zien we dat christenen er voor kiezen om niet meer naar een kerk of gemeente te gaan en zich verder geestelijk te voeden met de verschillende televisie diensten op zondagmorgen. Deze z.g. televisie kerken, hebben in de VS al een grote impact, miljoenen mensen kijken er naar en velen van hen bezoeken geen samenkomsten meer en waarschijnlijk zal dat in Nederland dezelfde weg op gaan. Er zijn inmiddels al vergevorderde plannen om een z.g. 'Internet kerk' te stichten, om die groep die liever thuis blijft, te bedienen. En natuurlijk, televisie heeft een niet weg te denken plaats in onze samenleving en veel mensen zullen hier blij mee zijn. We denken alleen dat deze moderne manier van kerkdiensten een verarming is en zeker geen winst.

Het boek verdwijnt.
De jongere generatie leest niet meer of heel weinig, met als gevolg dat velen ook moeite hebben om de Bijbel te lezen en de verwachtingen zijn ook, dat steeds meer christenen zelfs helemaal geen Bijbel meer zullen aanschaffen.

De afgelopen jaren hebben tablet, iPad en/of het z.g. elektronische boek (e-reader) steeds meer terrein gewonnen.

Steeds meer mensen lezen kranten en tijdschriften doormiddel van een digital medium. Dat bevalt kennelijk erg goed, want de markt groeit en uitgevers en boekhandels vragen zich met schrik af wat de toekomst zal zijn van het gedrukte boek. En natuurlijk heeft het ook vooral praktische voordelen, bijvoorbeeld als men gewend is de krant 's morgens te lezen.
Men hoeft 's ochtends niet meer naar de brievenbus te lopen, of als men vroeger wakker is, te wachten tot de kranten bezorger is geweest. Ook de hoeveelheid papier die men iedere maand weggooit in de papierbak, kan aanzienlijk minder en ook dat heeft voordelen. Digitale boeken koopt men gemakkelijk online via internet en dat bespaard ook een rit naar de boekhandel. Nee, ik verwacht niet dat het papieren boek een, twee, drie plotsklaps zal verdwijnen. Veranderingsprocessen gaan vaak veel langzamer dan de enthousiaste voorstanders denken. Maar het einde is wel onontkoombaar.

Sommige enthousiaste boekenlezers denken dat het ene medium het andere niet zal verdringen. Maar helaas, de geschiedenis vertelt ons anders. Het telegram is verdwenen, de telex ook. Maar veel relevanter is het meestal verzwegen voorbeeld van de typemachine, is in amper tien jaar tijd geschiedenis geworden. Die verdwijning bewijst dat er ook zonder gebruik van papier, boeken geschreven kunnen worden. En als ze zo geschreven worden, waarom dan niet ook zo gelezen? Maar er is nog iets anders gaande met betrekking tot het geschreven boek en hier gaat het om wat gaande is in de gemeente van Jezus Christus, OOK DAAR VERDWIJNT HET BOEK. In steeds meer kleine en grote gemeenten komen we mensen tegen die geen Bijbel meer meenemen naar de samenkomst, omdat men de Bijbel online bij zich heeft d.m.v. een iPhone of i.d.. Men leest de Bijbel dus wel, maar tegelijk heeft men de internet verbinding online. De gevolgen laten zich raden, het komt helaas ook steeds meer voor dat men andere zaken aan het doen is i.p.v. alleen Bijbel lezen. We kwamen ook mensen tegen die ons zonder schroom bekende, zelfs geen Bijbel meer te hebben. De vraag dringt zich steeds meer aan ons op: 'moeten we dit allemaal wel als de gezegende verandering zien, die nu eenmaal de moderne tijd met zich mee brengt'? Men zegt wel: "we zijn toch ook niet allemaal bij de perkamenten boekrol uit de middeleeuwen gebleven en we zien daar toch nu allemaal wel het voordeel van in". Maar toch denk ik dat je het zo niet moet vergelijken. In ieder geval zou ik niet graag mijn Bijbel willen missen. Een eigen Bijbel is een kostbaar bezit voor iemand die er dagelijks in leest.

De kerk loopt nu het gevaar ook een theater te worden.
Door de invloed van de televisiecultuur kan het zijn dat kerkdiensten ook zo ingericht gaan worden dat de mensen vooral geamuseerd gaan worden. De z.g. showbizzcultuur is ook in opmars in de gemeente. Vele evangelie predikers hebben begrepen dat het grote publiek niet meer tevreden is met het zingen van een paar liederen en de prediking van het evangelie. Men wil meer, er moet amusement bij om het publiek te blijven boeien. Inmiddels hebben we evangelische conferences, evangelische cabaretgroepen, evangelische musicals en zelfs hoorde ik onlangs van een evangelische buikspreker. Tijdens een belangrijke voetbalwedstrijd, was het voor een aantal gemeenten geen probleem om de wedstrijd op groot scherm in de kerk te vertonen en dat was opzicht natuurlijk niet zo'n probleem, zij het niet dat het soms ten kosten ging van de normale samenkomsten. Laat ons echter niet vergeten, dat koning voetbal één van de grootste afgoden van ons westerse maatschappij is, waaraan miljarden euro's geofferd worden en waar zelfs regeringen mee rekening houden. Dat wetende is het toch opmerkelijk wat er gebeurde.

Een wezenlijk gevaar vindt plaats wanneer het in de samenkomsten vooral gaat om het vermaak. Wanneer de showbizzcultuur onze kerken binnenkomt, ontstaat er ongemerkt een verschuiving van accenten in de eredienst. Het accent verschuift van de aanbidding van God naar het vermaken van de kerkgangers. De muziek moet vooral in stijl zijn en perfect in uitvoering. Sommige kiezen er zelfs voor om licht effecten te gebruiken en professionele artiesten en muzikanten in te huren. Deze amusements drang vormt een bedreiging voor waarachtige geloofsbeleving.

Moe van de show
Wij zullen absoluut onze kracht verliezen, wanneer wij in onze samenkomsten op de wereld willen gaan lijken. Jezus zegt: "als het zout z'n kracht verliest, dan heeft het geen nut meer" (Matt.5:13) en zo is het ongetwijfeld met de gemeente van de Heer. Door elementen van show en entertainment in de erediensten te gaan aanbrengen, alleen om mensen binnen te krijgen en hen een goede tijd te bezorgen, lopen we kans dat mensen met verkeerde motieven naar onze samenkomsten komen. Als mensen vermaakt willen worden dan moet men naar een theater of i.d. gaan, in de eredienst komt men namelijk in de eerste plaats om God te ontmoeten. Trouwens, op een dag zijn die mensen moe van de show die we opvoeren en gaan ze opzoek naar wat anders. Om die reden lopen sommige christenen van de ene evangelie samenkomst naar de ander.

In sommige kerken worden de mensen wekelijks een druk programma met veel afwisseling aangeboden, want anders gaat men het ergens anders zoeken. Maar de mensen die in de samenkomsten komen, moeten juist getrokken worden door andere zaken zoals: echtheid, spontaniteit, warmte, zalving van de Geest, kracht van het gepredikte Woord en vooral door bewogenheid met elkaar. God wil de mensen ontmoeten in onze diensten en tot hen spreken, vandaar dat er ook ruimte voor rust moet zijn, waardoor zo mogelijk ook weer profetieën gehoord worden. Alleen als we stil worden van binnen, kunnen we de stem van God gaan verstaan. Mensen zullen pas echt vinden wat ze zoeken, als ze in de samenkomst Jezus hebben horen spreken en Jezus is al daar, waar we samenkomen met twee of drie personen. (Matt.18:20).

HH

Advies nodig? Mail ons gerust (zie contact), we gaan er discreet mee om en u krijgt altijd binnen twee dagen antwoord.